Thực phẩm bổ sung mỗi ngày có tác dụng trong phòng ngừa và điều trị viêm xoang. Các chuyên gia cho biết có những thực phẩm tốt cho người bị viêm xoang và ngược lại có những loại cần phải hạn chế. Vậy bệnh viêm xoang nên kiêng ăn những gì?
1. Viêm xoang là gì?
Viêm xoang là tình trạng viêm, sưng phù mô lót mặt trong các xoang tự nhiên. Ở điều kiện bình thường, các xoang tự nhiên trong cơ thể rỗng và có độ ẩm nhất định. Khi các mô lót mặt trong xoang bị viêm, sưng to sẽ dẫn đến tắc nghẽn ở các xoang và tạo điều kiện thuận lợi cho các loại vi khuẩn phát triển, gây nhiễm trùng và sản sinh ra dịch mủ. Lượng dịch mủ bất thường này có độ nhầy dính và đặc, không thể thoát ra ngoài và từ đó tạo áp lực lên các xoang, dẫn đến tình trạng đau nhức ở các xoang viêm và những khu vực lân cận như mắt, đầu, hàm…
Theo các chuyên gia, các loại thực phẩm hay món ăn mà chúng ta sử dụng mỗi ngày có tác động nhất định, có thể hỗ trợ nâng cao hiệu quả phòng ngừa và điều trị hoặc ngược lại khiến bệnh nghiêm trọng hơn. Do đó, sẽ có những loại thực phẩm, những món ăn mà người bệnh nên sử dụng và có những loại cần hạn chế. Vậy câu hỏi đặt ra là bệnh viêm xoang kiêng ăn gì và nên ăn gì?
2. Viêm xoang nên kiêng ăn những gì?
Nhiều người bệnh thắc mắc viêm xoang kiêng ăn gì? Danh sách những loại thực phẩm dưới đây có thể khiến bệnh lý này diễn tiến nặng và nghiêm trọng, vì vậy người bệnh cần lưu ý và hạn chế sử dụng để kiểm soát bệnh tốt hơn.
2.1. Sữa và các chế phẩm từ sữa
Sữa được xếp vào nhóm thực phẩm giàu dinh dưỡng, tốt cho nhiều người nhưng với bệnh viêm xoang thì hoàn toàn ngược lại. Khi người bệnh sử dụng sữa hoặc các chế phẩm từ sữa sẽ khiến tình trạng viêm xoang diễn tiến nặng hơn vì dịch nhầy trong mũi gia tăng cả về số lượng lẫn độ đặc, dẫn đến tắc nghẽn các xoang trầm trọng hơn.
2.2. Các loại thực phẩm gây dị ứng
Bệnh nhân viêm xoang có cơ địa nhạy cảm hơn với các loại thực phẩm, mặc dù trước khi mắc bệnh họ có thể dùng bình thường nhưng hiện tại lại gặp tình trạng dị ứng. Nếu tình trạng dị ứng xảy ra kết hợp với bệnh cảnh của viêm xoang có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm. Khi tiêu thụ thức ăn gây phản ứng dị ứng, niêm mạc mũi bị kích thích, dẫn đến sưng, viêm, đau nhức và khiến bệnh viêm xoang nặng hơn.
Do đó, người mắc viêm xoang trước hết cần tránh xa những thực phẩm gây dị ứng với bản thân đã biết từ trước. Trường hợp chưa có tiền sử dị ứng thực phẩm, người bệnh hãy cẩn thận khi dùng các món thức ăn có nguy cơ dị ứng cao như tôm, cua, các loại hải sản, đậu nành, đậu phộng, sữa bò…
2.3. Thực phẩm cay nóng
Danh sách các câu trả lời cho thắc mắc bệnh viêm xoang kiêng ăn gì không thể thiếu thực phẩm vị cay nóng. Các món ăn cay nóng hay chứa nhiều gia vị làm gia tăng khả năng trào ngược dạ dày vào thực quản, lượng acid từ dịch vị là tác nhân khiến cổ họng bị kích thích và tạo điều kiện cho dịch mủ ứ đọng trong các xoang nhiều hơn. Bên cạnh đó, vị cay nóng sẽ kích thích niêm mạc mũi họng sưng viêm nặng hơn và tăng nguy cơ nhiễm trùng.
2.4. Thực phẩm lạnh
Thực phẩm lạnh là một trong những thứ người viêm xoang không nên sử dụng. Trong đó các loại thức uống lạnh dù là sở thích của rất nhiều người nhưng ngoại trừ người viêm xoang vì có thể gây thay đổi nhiệt độ đột ngột, kích thích vòm họng và khiến bệnh viêm xoang diễn biến nặng hơn.
Ngoài ra, các thực phẩm lạnh khác như kem, chè lạnh… tạo điều kiện cho vi khuẩn khoang mũi phát triển, tăng nguy cơ bội nhiễm cho niêm mạc xoang vốn đang bị viêm.
2.5. Thực phẩm chứa chất kích thích
Thức uống có gas, đồ uống có cồn hoặc cà phê đều chứa các chất kích thích thần kinh, khiến tình trạng sưng viêm ở người bị viêm xoang trầm trọng hơn. Chúng có khả năng gây kích ứng cổ họng, tạo cảm giác nóng rát, sưng nề niêm mạc mũi…
Đặc biệt, những thức uống chứa chất kích thích còn có nguy cơ gây mất nước, dẫn đến dịch mủ bên trong càng cô đặc lại và gây bít tắc xoang mũi. Nếu không xử lý được lượng dịch mủ này, triệu chứng viêm xoang và các biến chứng sẽ càng nặng nề hơn.
Ngoài ra, các đồ uống chứa nhiều chất kích thích có thể khiến tình trạng trào ngược dạ dày thực quản và gây tổn thương niêm mạc mũi họng do acid từ dịch dạ dày.
2.6. Thực phẩm chế biến sẵn và nhiều dầu mỡ
Hai nhóm thực phẩm này đều không tốt cho sức khỏe, đặc biệt với người bị viêm xoang bởi khả năng kích thích phản ứng viêm nặng hơn và tăng tiết dịch nhầy gây bít tắc ống dẫn trong các xoang.
2.7. Đường tinh luyện
Đường cung cấp năng lượng cho các quá trình chuyển hóa quan trọng của cơ thể, tuy nhiên đó là khi chúng ta nạp vào cơ thể lượng đường vừa phải. Việc sử dụng quá nhiều đường tinh luyện sẽ thúc đẩy tình trạng viêm xoang nghiêm trọng hơn. Vì thế, bệnh nhân viêm xoang có thói quen ăn nhiều đồ ngọt, đặc biệt là các loại bánh kẹo chứa nhiều đường tinh luyện cần phải nhanh chóng thay đổi thói quen này để kiểm soát bệnh tốt hơn.
3. Người bị viêm xoang nên ăn gì?
Bên cạnh câu hỏi viêm xoang nên kiêng ăn những gì, một vấn đề khác rất được quan tâm là các loại thực phẩm hỗ trợ hồi phục, tăng hiệu quả điều trị và ngăn ngừa viêm xoang tái phát.
3.1. Thực phẩm giàu kẽm
Kẽm trong các loại thực phẩm khi được bổ sung vào cơ thể sẽ hỗ trợ cải thiện tình trạng viêm nhiễm ở các mô lót mặt trong xoang. Do đó, niêm mạc xoang sẽ giảm sưng đau, tấy đỏ và các triệu chứng viêm xoang của người bệnh cũng dần dần biến mất khi nạp đủ lượng kẽm cần thiết.
3.2. Thực phẩm chứa chất kháng khuẩn
Bên cạnh việc điều trị bằng các loại thuốc, người bị viêm xoang có thể sử dụng thêm các loại gia vị hay thực phẩm có tính kháng khuẩn tự nhiên. Điều này hỗ trợ bệnh nhanh khỏi và hạn chế được các tác dụng phụ của thuốc kháng sinh. Các loại gia vị như hành, tỏi, gừng, mật ong… được biết đến với khả năng kháng khuẩn tự nhiên và sẽ phát huy công dụng rất tốt trong việc kiểm soát viêm xoang.
3.3. Thực phẩm giàu acid béo omega 3
Omega 3 là một chất dinh dưỡng cần thiết cho những người bệnh liên quan đến đường hô hấp và trong đó đặc biệt là viêm xoang. Acid béo omega-3 trong các loại thực phẩm có tác dụng hỗ trợ điều trị viêm xoang, cải thiện các triệu chứng đau nhức cho người mắc. Các thực phẩm có hàm lượng acid béo omega-3 cao và tốt cho sức khỏe có thể kể đến như cá mòi, cá nục, cá hồi…
3.4. Thực phẩm giàu vitamin C
Vitamin C là chất có khả năng cải thiện tình trạng viêm nhiễm ở niêm mạc mũi, hỗ trợ làm dịu vùng mũi và làm loãng dịch nhầy. Ngoài ra, khi cung cấp đủ lượng vitamin C cần thiết thì sức đề kháng của người bệnh sẽ được tăng cường tốt hơn.
Có thể bổ sung vitamin C bằng cách ăn nhiều rau xanh và các loại trái cây tươi, tiêu biểu như cam, quýt, bưởi, súp lơ, khoai tây, kiwi…
3.5. Thực phẩm có tính ấm
Đông y thường khuyến khích người bị bệnh viêm xoang sử dụng các loại thực phẩm có tính ấm, giúp bổ phế âm và tăng cường sức khỏe các xoang tự nhiên.
Kết luận
Chuyên khoa Tai Mũi Họng – Bệnh viện Đa khoa bệnh viện chuyên khám và điều trị các bệnh lý tai mũi họng thông thường như: viêm mũi, viêm xoang, viêm amidan, viêm đau họng, ù tai, viêm mũi không do dị ứng, ung thư cổ họng; các khối u vùng đầu mặt cổ, các dị tật bẩm sinh vùng tai mũi họng bằng các phương pháp ngoại khoa phổ biến.
